Pictogrammen
Ans
Ans is het fictieve karakter dat symbool staat voor het lettertype TilburgsAns. Ans is goedlachs, vrolijk, open, stralend, sterk, bij de tijd en nooit in of uit de mode. Een vrouw om te koesteren, de beste vriendin die een stad zich kan wensen.
AaBe fabriek
Zeer bekende fabriek aan de Fatimastraat waar wollen dekens gemaakt werden, opgericht in 1929. Na een serie faillissementen en evenzoveel doorstarten valt uiteindelijk in 2008 het doek. Na een grootse ombouw doet het pand nu dienst als winkelcentrum. Lees verder en verder
Beljonfontein
Fontein uit 1972 van kunstenaar Joop Beljon. Gelegen op het Willemsplein tegenover het paleis dat is gebouwd in opdracht van Koning Willem II. Lees verder
Bels Lijntje
Het Bels lijntje is een oude spoorverbinding tussen Tilburg en het Belgische Turnhout. Sinds 1993 zijn over het gehele traject de rails vervangen door asfalt. Momenteel is het een fietspad. Lees verder
Bet Kolen
Bet Kolen is een van de oudste café’s van Tilburg, vernoemd naar de oprichtster. Het café gelegen aan de Broekhovenseweg is een echt volkscafé en herbergt om en nabij 70 verschillende verenigingen. Van biljartvereniging tot zangvogelvereniging en alles wat daar tussenin zit. Lees verder
bèngske
Het bèngske, ook bekend onder de naam Social Sofa is een door caberetière Karin Breurs geïnitieerd project. Door het plaatsen van met mozaïek beklede bèngskes wordt de sociale verbondenheid onder buurtbewoners versterkt. Dit Tilburgse project maakt inmiddels ook buiten de stadsgrenzen furore. Lees verder
bingo
Volksvermaak waarbij door trekking van genummerde balletjes prijzen zijn te winnen. In Tilburg wordt veel bingo gespeeld, in bejaardencentra, zaaltjes en café’s. Onbetwist middelpunt van de Tilburgse bingoscene is café Den Bingo in de Radiostraat. Lees verder
Boeken rond het Paleis
Grootste boekenmarkt van Zuid-Nederland. Vindt elk jaar eind augustus plaats rond het paleis van Koning Willem II. De markt trekt deelnemers en bezoekers vanuit het hele land. Lees verder
Boerderij Denissen
Boerderij Denissen werd in 1857 gebouwd in opdracht van de familie Bertens. Van 1919 tot 1968 was het een boerenbedrijf van de familie Denissen. In 1972 werd de boerderij verbouwd door Jos Bedaux tot het cultureel centrum van Berkel-Enschot. Momenteel is de boerderij in gebruik als restaurant annex partycentrum. Lees verder
bushokje
Bushokje aan de Eindhovenseweg bij Abdij Koningshoeven. Gemeentelijk monument.
Caecilia Willibrordus
Caecilia en Willibrordus zijn de heiligen van de parochies van Enschot en Berkel, twee dorpen die samengevoegd zijn tot de gemeente Berkel-Enschot en in 1997 onderdeel werden van Tilburg. Tijdens evenementen duikt soms de tweekoppige reus op die beide dorpen symboliseert. Lees verder / en verder
Carré
Voormalig ziekenhuis dat nu eigendom is van Stichting Ateliers en momenteel onderdak biedt aan kunstenaars uit allerlei disciplines. Kenmerkend voor de plek is een kunstwerk in de openbare ruimte van Niko de Wit. Lees verder en verder
Cinecitta
Oudste, altijd als zodanig in gebruik geweest zijnde bioscoop van Nederland. Al decennia de plek voor liefhebbers van de betere arthouse films. In 2016 werd het 100 jarige bestaan gevierd. Lees verder
Coba Pulskens
Tilburgse verzetsheldin. Tijdens de tweede wereldoorlog bood zij in haar woning aan de Diepenstraat 25 onderdak aan geallieerde piloten, joden en verzetsmensen. Zij moest dit met de dood bekopen en werd 17 maart 1945 vergast in concentratiekamp Ravensbrück. Lees verder
Concertzaal
De Concertzaal, de muziekzaal van Theaters Tilburg, is onderdeel van het Kunstcluster waar Fontys hogeschool voor de kunsten ook onderdak heeft. In de Concertzaal worden bijna dagelijks concerten gegeven. Van klassiek tot modern, van amateur orkesten tot absolute wereldklasse. Lees verder
De Gouden Worst
Als een geschenk aan de wijk was deze meer dan twee meter hoge sculptuur van Albert Goederond in 1997 op de rotonde bij de Stroomlaan, geen lang leven gegund. Met veel geweld is het vernield. Elke moeite tot herstel bleef uit. Maar op basis van een schaalmodel dat bij een vriend van de kunstenaar staat – de worst hoogglanzend gepolijst – krijgt het beeld 22 jaar na dato een tweede leven als pictogram in TilburgsAns. Lees verder
De Lange Akker
De Lange Akker werd in 1920 gebouwd als landhuis, naar een ontwerp van architect F.A. Warners, geïnspireerd op de architectuur van Frank Lloyd Wright. Vanaf 1966 was het gebouw in gebruik als gezondheidscentrum en vervolgens als kantoorgebouw. Tussen 2016 en 2018 vond een ingrijpende verbouwing plaats tot een luxe appartementencomplex. Lees verder
De Pont
Dit museum is een parel in de stad voor wie van moderne kunst houdt. Met een grote eigen collectie en steeds wisselende tentoonstellingen van internationaal befaamde topkunstenaars zet De Pont Tilburg op de kaart tot ver buiten de nationale grens. Lees verder
Den Ophef
Den Ophef is de robuuste brug over de Piushaven, ontworpen door John Körmeling. Körmeling noemt het een ontmoetingsbrug. Bij het openen van de brug kunnen passanten onder het brugdek doorkijken en contact maken met mensen aan de overkant. Het contragewicht bestaat uit een glazen expositieruimte van 378 vierkante meter. Lees verder
dèùf
Tilburg heeft een lange traditie in de duivensport. De stad telt nog vele duivenmelkers. Deze duivenmelkers spreken als geen ander het prachtig Tilburgs dialect waar, in de geschreven variant, de accent grave het meest gebruikte accent is. Geen duif dus maar dèùf. Dit pictogram staat voor volkscultuur en het onvolprezen Tilburgs dialect. Lees verder /en verder
Dongevallei
De Dongevallei is een natuurgebied dat dwars door de wijk Reeshof loopt. In het gebied leven veel wilde dieren waaronder Schotse hooglanders. Lees verder
Draaiend Huis
Markant kunstwerk op de Hasseltrotonde in Tilburg, ontsproten uit het brein van kunstenaar/architect John Körmeling. Het Draaiend Huis werd 2008 in gebruik genomen en is sindsdien een van de meest bijzondere variante van rotondekunst in Nederland. Lees verder
Drieburcht
Sportcomplex aan het Wagnerplein in Tilburg Noord heeft meerdere zwembaden en een sportcentrum met drie hallen. Geopend in 2014 naar een ontwerp van Venhoeven CS Architecten. Het gebouw dient als canvas voor het kunstwerk Hybrid Skin van de kunstenaar Jean-Luc Moerman. Lees verder en verder en verder
duikplank
Kunstwerk van Hanshan Roebers bij de kruising Heuvelring Spoorlaan, daterend uit 1986. Lees verder
Duvelhok
Dit rijksmonument, in 1862 gebouwd als katoenspinnerij, was vanaf 1911 een dependance van de BeKa textielfabriek. Sindsdien werd er ruwe wol ontward, een bezigheid die duvelen werd genoemd. Van 1969 tot 2004 werden er allerhande kunstzinmige cursussen gegeven. Momenteel is het een centrum voor sociaal culturele activiteiten. Lees verder
D'n Beitel
Bijnaam voor de grote Tilburgse voetballegende: John Feskens. D’n Beitel begon en eindigde zijn carrière bij een amateurclub in de wijk Broekhoven. Tussendoor maakte hij furore bij Willem II. Lees verder en verder
Factorium
In het Factorium worden muziek-, dans-, musical- en toneelcursussen gegeven. Het pand, ontworpen door atelier PRO werd in 2010 opgeleverd. Het heeft een muziek- en een dansvleugel, met daartussen een muziekzaal. Deze, aan de achterkant 10 meter uitkralende muziekzaal wordt ook wel ‘Het mooiste kontje van Tilburg’ genoemd. Lees verder en verder
fallusrotonde
Rotondekunst in Udenhout van de kunstenaar Marius Boender. De fallus rotonde is een bijnaam die het werk gekregen heeft vanwege de fallische vorm. Lees verder en verder
Gipsyfestival
Het Gipsyfestival is een Tilburgs festival gericht op de kunst en cultuur van de Roma en Sinti-gemeenschap. Sinds 1997 is het Gipsyfestival een internationaal een begrip. Het genre gipsy wordt breed geïnterpreteerd. Er is ook aandacht voor vele subgenres zoals; balkan, flamenco, klezmer, gipsyswing, jazz maar ook hiphop, brassband en folklore. Helaas beleefde het Gipsyfestival haar laatste editie in 2016.
Hasseltse kapel
Mariakapel uit (vermoedelijk) 1536. De Hasseltse kapel is het oudste monument van Tilburg. In de meimaand zijn er vele activiteiten in en rondom de kapel. Lees verder
Heikese kerk
De Heikese kerk is gewijd aan de heilige Dionysius. De kerk in haar huidige vorm is geopend in 1829 en gebouwd naar ontwerp van de architecten J. Backx en T.W. Conrad. Voorheen stond op dezelfde plek een middeleeuwse kerk die ten tijde van de Tachtigjarige oorlog afbrandde. ’t Heike vormt samen met de kerk van ’t Goirke de oorspronkelijke parochie van Tilburg. Lees verder
Helga Deen
Helga Deen was een Joods meisje dat in 1943 vanuit kamp Vught een dagboek schreef gericht aan haar vriend Kees van den Berg. In het dagboek verhaalt ze van haar belevenissen in dit kamp. Uiteindelijk is ze in het concentratiekamp Sobibor vermoord. In 2007 verscheen het dagboek in druk. In 2010 is er in het centrum van Tilburg, ter nagedachtenis aan Helga Deen een kunstwerk geplaatst van Margot Homan. Lees verder / en verder
herdgang
Op de plattegrond van Tilburg zijn veel driehoekige pleinen te zien. Deze pleinen, kenmerkend voor de stad Tilburg, zijn voormalige herdgangen. Herdgangen waren agrarische nederzettingen die teruggaan tot de middeleeuwen. Een herder voerde ’s avonds zijn kudde terug naar het plein tussen de huizen, de herdgang. Lees verder
het blauwe gebouw
Het pand van de Tilburgse architect Jac van Oers is in 1977 gebouwd als kantoor voor de gemeentelijke sociale dienst. In die tijd een van de meest vooruitstrevende gebouwen van Nederland. Vanwege het uiterlijk altijd controversieel geweest, een gedrocht of een juweel, de meningen zijn verdeeld. Lees verder
Heuvelse kerk
Kerk gelegen aan de Heuvel, het centrale plein van Tilburg. Gebouwd tussen 1872 en 1889 naar een ontwerp van Hendrik Jacobus van Tulder. Lees verder
Interpolis
Interpolis is een verzekeringsmaatschappij die in 1969 ontstond na een fusie van meerdere coöperatieve katholieke boeren- en tuindersorganisaties. In 1990 werd Interpolis een onderdeel van de Rabobankorganisatie en sinds 2005 maakt het concern deel uit van de Achmea groep. Het hoofdkantoor aan de Spoorlaan, ontworpen door Pieter Bonnema, is een van de meest in het oog springende gebouwen in het centrum van Tilburg. Lees verder / en verder
kaajbaand
Typisch dialectwoord dat stoeprand betekent. Om een of andere reden nemen Tilburgers veel vaker het woord kaajband in de mond dan andere Nederlanders het over een stoeprand hebben. Een bekend balspel in Tilburg is kaajbaande, waarbij een bal op de stoeprand aan de overkant van de weg moet worden geworpen, zodat hij terugstuitert. Dit pictogram werd cadeau gedaan aan de stichting Straat.
Kanonbal
Bijnaam voor Jan Pijnenburg (1906-1979), legendarisch baanwielrenner. Hij won 17 van de 50 zesdaagsen die hij reed en behaalde meer dan 300 overwinningen tijdens koppelkoersen. Na zijn carrière als wielrenner exploiteerde hij tot 1975 café-restaurant Old Dutch op de Korte Heuvel in het centrum van Tilburg. Lees verder
Katterug
Karakterestiek naoorlogse hoogbouw in het centrum van de stad. Onderdeel van het Koningsplein ontwerpplan uit 1964 van architect Bakema. Het pand is over de Paleisring gebouwd waardoor het stadsverkeer er onderdoor rijdt. Lees verder
kenaol
Kenaol is dialect voor kanaal. Het Wilhelminakanaal dateert uit 1923 en doorsnijdt Tilburg van Noordwest tot Zuidoost. Het wordt veel gebruikt door de binnenvaart, maar is ook van belang voor recreatie. Zo zijn er meerdere roeiverenigingen aan het kanaal gevestigd. Lees verder en verder
kermis
Jaarlijks staat in de derde week van juli de grootste kermis van de Benelux tien dagen lang opgesteld van de Besterd tot het Koningsplein. De kermis trekt elk jaar honderdduizenden mensen naar het centrum van de stad. Befaamd is de Roze Maandag. Lees verder
Kessels
De muziekinstrumentenfabriek van Mathieu Kessels was van 1886 tot 1955 een veelzijdige bedrijf. Er werden niet alleen koperen en houten blaasinstrumenten gemaakt, maar ook piano's, strijk- en slaginstrumenten. Het erfgoed van Kessels wordt bewaard door de Stichting Muziekinstrumentenmakersmuseum. Lees verder
koepelhal
De koepelhal is in 1902 gebouwd als onderdeel van NS werkplaats Den Atelier ten noorden van het centraal station Tilburg en deed oorspronkelijk dienst als wagenmakerij. Momenteel is de koepelhal onderdeel van ontwikkelgebied Spoorzone en biedt plaats aan tal van speciale activiteiten zoals een handwerkbeurs of het Tilburgse Oktoberfest. Lees verder
Konijnenoren
Bij de aanleg van de Burgemeetser Letschertweg werd naast deze verkeersweg een ecobrug gebouwd, zodat wilde dieren hier het Wilhelminakanaal kunnen oversteken. De ecobrug, die de bijnaam 'konijnenoren' kreeg, werd ontworpen door Queeste Architecten. Lees verder
Koningshoeven
De in 1894 geconsacreerde abdij Koningshoeven is het klooster van de trappisten in Berkel Enschot/Tilburg. Eerste overste Nivardus Schweykart besloot een kleine brouwerij te beginnen om in het levensonderhoud te voorzien. Het is aan hem te danken dat Koningshoeven tot ver buiten de grenzen bekend is vanwege het enige trappistenbier van Nederland, ‘La Trappe’. Lees verder
Koningsoord
Dit voormalige klooster van de Trappistinnen in Berkel-Enschot is verbouwd tot een wooncomplex en multifunctioneel gemeenschapshuis. Lees verder
kraanwater
Dat het Tilburgse kraanwater lekker is, is al jarenlang bekend. In 2019 werd het verkozen tot het lekkerste kraanwater van Nederland.
kroepoekdak
Volkse benaming voor de markante overkapping van het centraal station van Tilburg. Gebouwd in 1965 naar een ontwerp van architect Koen van der Gaast. Sinds de realisatie behoort het station tot een van de architectonische iconen van de stad. Benoemd tot rijksmonument in 2015. Lees verder
kruikenzeiker
Tilburg is groot geworden door de opkomst van de textielindustrie. Tot de introductie van chemische middelen was menselijke urine noodzakelijk bij de verwerking van de wol. Arbeiders namen hun ‘zeik’ in een kruik mee naar de fabriek. Kruikenzeiker, ooit bedacht als scheldwoord, is inmiddels uitgegroeid tot een geuzennaam voor alle Tilburgers. Lees verder
Lindeboom
Vanaf de 16e eeuw stond op de Heuvel een majestueuse lindeboom. Toen de boom op 27 april 1994 omgezaagd werd, bleek dat er in de holle stam een nieuwe loot ontsproten was. Die nakomeling overleed echter kort nadien. Tijdens de herdenking een jaar later, werd nog een andere loot van de boom ontdekt. Deze staat momenteel op de Ambrosiushof te Hilvarenbeek. Lees verder
Levenslied
De Tilburger houdt van het levenslied. Er zijn het hele jaar door optredens in cafés en partyzalen. Jaarlijks hoogtepunt voor de liefhebber van het genre is het Festival van het levenslied dat traditiegetrouw een weekend lang neerstrijkt op het Piusplein en de Paleisring. Lees verder
LocHal
De locomotiefhal van de voormalige NS-werkplaats achter het station dateert uit 1932. Generaties Tilburgers hebben hier aan treinen gesleuteld. Momenteel maakt de Lochal onderdeel uit van de Spoorzone. Na een grote verbouwing zal het gebouw plaats gaan bieden aan o.a. de bibliotheek en diverse culturele instellingen. verder
Lourdeskerk
Deze kerk, ontworpen door Jos Schijvens, werd in 1965 ingezegend door Mgr. Bluyssens. Een groot deel van de kerk werd in 2007 door brand verwoest enkel de toren bleef staan. Lees verder / en verder
lozzie
Heeft een Tilburger het over een lozzie dan weet u vanaf nu hoe laat het is. Lozzie betekent horloge en is een typisch Tilburgs dialectwoord. Net als het pictogram dèùf is ook dit icoon toegevoegd aan TilburgsAns als eerbetoon aan het Tilburgs dialect. Als u echt bij de tijd wilt blijven moet u eens op uw hoofd gaan staan en kijken wat deze lozzie u te vertellen heeft. Lees verder / en verder
Maawmuur
De Maawmuur, geplaats in 2012, is een controversieel kunstwerk van Miranda Poel in samenwerking met Ad Roefs. Tilburgers staan bekend om hun ongepolijste mening die nog al eens negatief is. Met ander woorden, ze kunnen goed ’maawen’. In de muur zitten brievenbussen waar inwoners van de stad hun klachten kwijt kunnen. Deze klachten worden verwerkt op de website van de Maawmuur. Lees verder
Marietje Kessels
Marietje was 11 jaar toen in het jaar 1900 haar dode lichaam werd gevonden in het gewelf van de Heilighartkerk. Marietje bleek verkracht en vermoord, een dader werd nooit gevonden. Tegenwoordig worden er onder de naam Marietje Kessels Project in heel Nederland weerbaarheidstrainingen voor kinderen aangeboden op basisscholen. Lees verder
meelfabriek
De voormalige meelfabriek aan de Piushaven werd in 1935 gebouwd naar een ontwerp van Jos Schijvens. Recent werd het pand in gebruik genomen door Stadsbrouwerij 013. Lees verder / en verder
Miracle
Poëtisch beeld uit 2008 van Tsjechische Kunstenaar Kristof Kintera bij de begraafplaats aan de Bredaseweg. verder
Moerenburg
Moerenburg is een natuurlandschappelijk weidegebied aan de oostkant van Tilburg, vernoemd naar het kasteelachtige gebouw, ‘Hoeve Moerenburg’, dat tot aan de sloop rond 1750 op dit terrein stond. In 2011 heeft MTD landschapsarchitecten, als onderdeel van een inrichtingsplan voor het gebied, een stalen constructie ontworpen die verwijst naar de voormalige ‘Hoeve Moerenburg’. Lees verder / en verder
moskee
De moskee is een gebedshuis waarvan de totstandkoming geïnitieerd is door de Turkse gemeenschap in Tilburg. Het islamitisch centrum wil een brugfunctie vervullen tussen autochtonen en allochtonen en een positieve bijdrage leveren aan de integratie van de islamitische gemeenschap. De moskee is ontworpen door Bert Toorman en Hilmi Sahin. Lees verder / en verder
Mundial
Een festival voor wereldmuziek dat sinds 1987 elk jaar aan het begin van de zomer in Tilburg werd georganiseerd. Tot 2013 was het Leypark het decor voor het bonte festival. Daarna deed de spoorzone dienst als locatie voor Mundial, waar naast muziek ook aandacht was voor cultuur en de culinaire wereldkeuken. In 2018 was de 31e en laatste editie.
Muurpartituur
Kunstwerk van Henk Eikenaar, gemaakt in 1999 in het Gotenpark. Het werk bestaand uit een 300 meter lange golvende muur met rode, blauwe, groene en gele vierkante ruitjes, die verwijzen naar een middeleeuwse muziekpartituur. Lees verder / en verder
Natuurmuseum
Educatief museum over natuur en landschap. Opgericht in 1935. Sinds 1985 bevindt het zich op de huidige locatie aan de Spoorlaan in de voormalige villa van lakenfabrikant Pollet. Lees verder
NWE Vorst
Vlakkevloertheater aan de Willem II straat gevestigd in een uit 1870 daterende villa. In deze bruisende plek is ruim aandacht voor het experiment. Lees verder en verder
Oliemeulen
In 1987 geopend als reptielenhuis. Inmiddels uitgegroeid tot kleine dierentuin maar nog altijd met de focus op reptielen en amfibieën. In 2018 is een verhuizing gepland en gaat een nieuwe, grotere locatie betrokken worden. Lees verder
OLV ter Nood
Het stichten van de Onze Lieve Vrouw ter Nood kwam voort uit de belofte om als Tilburg redelijk gespaard uit de oorlog zou komen, uit dankbaarheid voor Maria een kapel te bouwen. Om die reden is deze kapel een oorlogsmonument en is ontworpen door Jos Schijvens. Lees verder
Ontstaan
Beeld uit 2004 van kunstenaar Wijnand Zijlmans op de rotonde Reeshofweg-Koolhovenlaan. Het beeld is gemaakt uit 18.000 kg zwart en rood graniet en ruim vier meter hoog Lees verder
Oude Toren
Bouwwerk gelegen aan het Torenpad in de wijk Berkel Enschot. Oorspronkelijk behorend tot bij de voormalige Sint Michaëlskerk. Voor het eerst vermeld in een archiefstuk daterend uit 1463. Sinds 1960 dienstdoend als Mariakapel. Lees verder
Oude Warande
Een in 1712 in opdracht van Willem van Hessen-Kassel aangelegd park. Het park is ontworpen in barokstijl waarbij de tuinen van Versaille als voorbeeld hebben gediend. De Oude Warande is een van de weinige nog intact zijnde sterrenbossen van Nederland. Van 1938 tot 1973 was in de Oude Warande een Dierenpark gevestigd. Sinds 2000 organiseert stichting Fundament Foundations regelmatig internationale kunstmanifestaties in het park. Lees verder / en verder
paleis
Oorspronkelijk gebouwd als buitenresidentie voor koning Willem II. Tweeëntwintig dagen voor de oplevering kwam de koning te overlijden. Het paleis werd in 1865 in gebruik genomen als onderkomen van de Rijks-HBS Koning Willem II. In 1931 is het paleis door de koninklijke familie geschonken aan de stad Tilburg. Momenteel is het onderdeel van het Tilburgse gemeentehuis. Lees verder
Paradox
Paradox is een muziekpodium in de Telegraafstraat in Tilburg, opgericht in 1985. Het geniet internationale faam als jazzpodium. In Paradox hoor je echter ook blues, wereld- en geïmproviseerde muziek. Hier wordt het experiment niet geschuwd en staan je altijd verrassingen te wachten. Lees verder
Peerke
Petrus Norbertus Donders, liefkozend Peerke genoemd, werd in 1809 in Tilburg geboren. Hij vertrekt in 1842 als priester naar Suriname en werkt daar onder leprapatiënten. Peerke stierf in 1887. Zijn graf bevindt zich in de Petrus en Pauluskathedraal in Paramaribo. Peerke werd in 1982 zalig verklaard door paus Johannes Paulus II. Lees verder
Piet Stams
Piet Stams was een fantasierijk klaploper. Toen deze arme sloeber aan het einde van zijn leven ziek werd, betaalde hij zijn medische behandeling met de belofte dat de dokter na zijn overlijden Stams skelet mocht hebben. Het skelet heeft tot ver in de twintigste eeuw in de spreekkamer gestaan, met kerst versierd met slingers en ballen, en is nu te zien in Museum de Dorpsdokter te Hilvarenbeek. Lees verder en verder
Piushaven
De Piushaven werd in 1923 officïeel geopend. Aanvankelijk bruiste de haven van bedrijvigheid. In de jaren ’60 van de vorige eeuw nam de economische betekenis van de haven echter af en kwam het gebied enigszins in verval. Momenteel is de Piushaven weer volop in ontwikkeling en hard op weg om een hotspot van Tilburg te worden. Begin 2016 ging midden in de haven de 'Love boat' te water, bekleed met 7.000 ledlampjes. Lees verder
polygonale hal
Gebouwd in 1937 als onderdeel van NS werkplaats Den Atelier. Het was een loods voor opslag en reparatie van treinen. Met zijn markante draaischijf is het nu een van de blikvangers in de Tilburgse Spoorzone. In 2017 wordt hier de horecagelegenheid EVE gevestigd. Lees verder / en verder
Quukske
Een Tilburgse lekkernij met een Q?
Raadhuis Udenhout
Voormalig Raadhuis in Udenhout.
Reeshof
Nieuw stadsdeel aan de Westkant van Tilburg. De eerste woningen werden rond 1980 gebouwd. Momenteel wonen er 50.000 mensen. De naam komt van ‘Rey’s Hof’ een landgoed met landhuis dat in dit gebied lag. In het Reeshofpark is een hek geconstrueerd dat de toegang tot het oude landgoed symboliseerd. Lees verder
Reeshofpark
Centraal gelegen park in de wijk Reeshof, dat rond 2000 ontworpen werd door Frank van Vliet. In het park ligt het L'hotellierpad, genoemd naar de priester Petrus L'hotellier die rond 1800 eigenaar was van het landgoed Rey’s Hof. Het pad heeft de vorm van een spiraal die geïnspireerd is op de wiskundige Fibonacci-reeks. Lees verder
ringbaan
De ringbaan is een 13 kilometer lange rondweg in Tilburg. De verkeersaorta van de stad. Hoewel oorspronkelijk al bedacht in 1917 door Ir. Johan H. E. Rückert liet de voltooiing op zich wachten tot 1959. Lees verder
Roadburn
Jaarlijks internationaal toonaangevend festival voor stonerrock, doom, psychedelica en avant-garde metal. Lees verder
schòp
Dialectwoord voor schuur of schuurtje. Tilburg kent met zijn vele laagbouw met smalle tuintjes een enorm groot aantal schuurtjes. Lees verder
schouwburg
Het eerste theater dat in Nederland gebouwd werd na de tweede wereldoorlog. Het gebouw, ontworpen door de architecten Bijvoet en Holt, kwam gereed in 1961 en is sindsdien het kloppend hart van de podiumkunsten in Tilburg. Tegenwoordig vormt de schouwburg samen met de concertzaal Theaters Tilburg. Het gebouw is sinds 2015 een rijksmonument. Lees verder
Scottish Division
Tilburg werd op 27 oktober 1944 bevrijd van de Duitse overheersing. Aan deze bevrijding werkten diverse legeronderdelen uit verschillende landen mee. Een hoofdrol was weggelegd voor de 15th Scottisch Division. Kunstenaar Frans Broers maakte een bronzen monument van een ‘Bagpiper’ dat aan deze strijd herinnert. Het is in het voorjaar 2017 verplaatst en staat nu, samen met andere herdenkingsmonumenten, in de tot Vrijheidspark gedoopte Factoriumtuin. Lees verder
Sint Job
In de Caeciliakerk in Berkel-Enschot staat een beeld van Sint Job. Op de tweede (of derde) zondag in mei vindt daar de bedevaart naar Sint Job plaats. Lees verder
Sky Mirror
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van Museum De Pont maakte Anish Kapoor het beeld ‘Sky Mirror (for Hendrik)’. Het beeld werd op 16 september 2017 officieel onthuld. Lees verder
Spoorpark
Op het terrein waar eertijds het vervoersbedrijf Van Gend & Loos was gevestigd is in 2018-2019 het Spoorpark aangelegd, een recreatief gebied van 7,5 hectare midden in de stad. Lees verder
Stranger than Paranoia
'Stranger than Paranoia' is een jazzfestival dat jaarlijks plaatsvindt tussen Kerst en Oudjaar. Het festival werd in 1993 voor het eerst georganiseerd in Paradox. Drijvende kracht en programmeur is saxofonist Paul van Kemenade. Lees verder
synagoge
Deze synagoge werd in 1874 gebouwd in neo-oriëntaalse stijl. Vanwege de bijzondere architectonische en historische betekenis is aan het gebouw de status van beschermd Rijksmonument toegekend. Lees verder / en verder
Strijdhoef
De Strijdhoef is een kasteel in Udenhout, gebouwd in 1761. Bijzonder is de Dalenskamer, met wandschilderingen van Dirk Dalens III uit 1742, die in 1787 naar de Strijdhoef werden overgebracht. Het kasteel is een rijksmonument. Het pand is onder andere in gebruik als trouwlocatie en als verblijfplaats voor Sinterklaas bij zijn jaarlijkse bezoek aan Nederland. Lees verder
taatoo
Een taatoo (uit te spreken zoals je het schrijft: taa-too) is Tilburgs voor een tatoeage.
Textielmuseum
Het Textielmuseum opende haar deuren in 1958 in een voormalige textielfabrikantenvilla. Sinds 1985 is het museum gehuisvest in een oude textielfabriek aan de Goirkestraat. In 2008 is het museum uitgebreid met een modern uit staal en glas opgetrokken entreegebouw naar ontwerp van Cepezed. Naast aandacht voor het stedelijk textielverleden richt het museum zich voornamelijk op nieuwe internationale ontwikkelingen. Lees verder / en verder
Tilburg Ten Miles
De Tilburg Ten Miles is een sinds 1988 jaarlijks terugkerend internationaal hardloopevenement in Tilburg voor zowel wedstrijdlopers als recreanten. Dit evenement wordt begin september georganiseerd in en rond het centrum van Tilburg. Lees verder
Tilburgse Revue
Sinds 1986 wordt de Tilburgse Revue opgevoerd, een groots theater- en muziekspektakel met als thema de Tilburgse historie en samenleving. In 2018 werd de 13e editie van de revue opgevoerd, waarin een scène gewijd was aan TilburgsAns. Lees verder
Tilt
Tilt, het grootste literaire festival van Zuid-Nederland, nodigt ieder jaar een 'writer in residence' uit, die enkele dagen in de stad logeert en zijn/haar impressie van Tilburg op papier zet. Lees verder
Trappers
Tilburg Trappers is een ijshockeyclub. In 1938 opgericht onder de naam Tilburgse IJs Sport Club. In de loop der jaren werd de club 15 maal nationaal kampioen en ook de nationale beker werd 15 maal naar Tilburg gehaald. Vanaf 2015 spelen de Trappers in de Oberliga Nord van Duitse competitie. Lees verder
T-kwadraat
Dit multifunctioneel sportcomplex in het stadsdeel Stappegoor werd geopend in 2009. T-kwadraat biedt naast de gebruikelijke accomodatie voor zaalsporten ook onderdak aan een fitnessruimte, een klimcentrum, een sportmedisch centrum, horeca- en businessruimten en een kinderopvang. Het ontwerp van dit opmerkelijke gebouw is een samenwerking van Bo.2 architectuur en stedenbouw en Van Hoogmoed Architecten. Lees verder /en verder
Ut Rooie Bietje
Ut Rooie Bietje is een biologische tuinderij, opgezet in 1981, waar mensen met afstand tot de arbeidsmarkt werkervaring kunnen opdoen. Er is ook een winkel waar groente en fruit worden verkocht. Lees verder
universiteit
Opgericht in 1927 als Roomsch Katholieke Handelshoogeschool heeft het instituut meerdere naamswijzigingen ondergaan waaronder, kortstondig, Karl Marx universiteit tijdens studentenprotesten eind jaren 60. Sinds 2010 is de universiteit bekend onder de naam Tilburg University. De universiteit zorgt door de vele duizenden studenten die er college volgen, voor een levendige sfeer in de stad. Tilburg University is gespecialiseerd in mens en maatschappijwetenschappen. Het Cobbenhagen gebouw, ontworpen door architect Jos Bedaux, werd in 2015 benoemd tot Rijksmonument. Lees verder
Vincentius
Huize Vincentius is een rijksmonument in Udenhout. In deze voormalige school van de congregatie Dochters van Maria en Joseph werd later een zorginstelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Een gedeelte van het complex wordt verbouwd tot moderne appartementen. De indrukwekkende ingang is deed dienst als watertoren. Lees verder / en verder
Vleugels
Kunstwerk in de openbare ruimte door Tine van de Weyer. Gemaakt in opdracht van Stichting Amarant en geplaatst in 1987 op de hoek van de Bredaseweg en de Academielaan. De vleugels staan symbool voor vrijheid en onafhankelijkheid. Lees verder
Vogelkooikes
De Vogelkooikes is een bijnaam voor het appartementencomplex ‘De Stadsheer’ aan de Spoorlaan. EGM architecten tekenden voor het ontwerp. Het pand is in 2007 geopend en telt 31 verdiepingen waarvan de eerste zes worden ingenomen door kantoren. Lees verder en verder
Wasknijper
Naast het station staat een klokkentoren met carillon, die in de volksmond de Wasknijper wordt genoemd. Het is een oorlogsmonument ter nagedachtenis aan alle slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Lees verder
watertoren
wèpke
Ter aankondiging van een overlijden werd vroeger een wèpke bij de voordeur van een huis geplaatst. Het is een houten bouwwerkje, bestaande uit een houten cilinder, enkele plankjes met kruistekens en een doodshoofd. Enkele wèpkes zijn bewaard gebleven in de collectie van het Stadsmuseum Tilburg. Lees verder
Westpoint
Westpoint is een woontoren gelegen aan de kruising van de Hart van Brabantlaan en Ringbaan West. Met zijn hoogte van meer dan 140 meter is Westpoint de op twee na hoogste woontoren van Nederland. Het gebouw dat in 2004 werd geopend, is ontworpen Van Aken architecten. Lees verder / en verder
wevershuisje
Typisch wevershuis.
wietzolder
De 'wietzolder' wat TilburgsAns' geheime pictogram. Het werd onthuld toen burgemeester Peter Noordanus afscheid nam in September 2018. Hij stond bekend als crime figther die alle illegale wietzolders wilde opruimen. In TilburgsAsn kan de wietzolder geruimd worden door een letter 'x' achter het pictogram 'wietzolder' te typen.
wijnstad
In Tilburg zijn van oudsher veel en grote wijnfirma’s gevestigd. Vanaf 1985 werd de stad jaarlijks getrakteerd op het evenement Tilburg Wijnstad waarbij alles in het teken van de betere wijn staat. TilburgsAns brengt in deze traditie ook een eigen wijnlijn op de markt: 'Dègge bedankt zèèt dè witte wèèn' en 'We zulle et saome wèl rooie wèèn'. Lees verder
Willem II
Koning Willem II had een sterke band met Tilburg en verbleef vaak in de stad. In 1847 liet hij een buitenverblijf bouwen in het centrum, het huidige paleis-raadhuis. Naar hem zijn o.a. het Koning Willem II College en de voetbalclub Willem II vernoemd. Lees verder
Willem II stadion
Het Koning Willem II stadion is de thuisbasis voor de in 1898 opgerichte voetbalclub Willem II. Sinds jaar en dag vertegenwoordigt Willem II Tilburg in het betaalde voetbal. In 1955 werd de club nationaal kampioen en in 1999 speelde Willem II zelfs mee in de Champions League. Het stadion in zijn huidige vorm werd geopend in 1995 en biedt plaats aan 14.500 mensen. Lees verder
worstenbroodje
Het worstenbroodje is een typisch Brabants broodje gevuld met worst gemaakt van gehakt, waar de Tilburger ook geen genoeg van kan krijgen. Sinds 16 maart 2016 is het worstenbroodje door de UNESCO opgenomen in de lijst van immaterieel erfgoed. Of dègge worst lust!? Ast in en brôojke zit wèl jèh. Lees verder
Zandpoort
In september 2019 wordt dit kunstwerk gerealiseerd in de wijk Reeshof aan het Wilhelminakanaal. Lees verder
zuivelfabriek
De voormalige coöperatieve zuivelfabriek Sint Isidorus in Udenhout werd begin twintigste eeuw gebouwd. In de jaren 50 werd een nieuwe fabriek gebouwd; dit gebouw kreeg toen een nieuwe bestemming. Het heeft tot 2017 o.a. dienst gedaan als dans- en muziekschool. In het gebouw is momenteel een supermarkt gevestigd. Lees verder
Zusters in staal
Kunstwerk uit 2009 van Judith Kuijpers. Het is een eerbetoon aan de zusters van liefde. De drie zusters in het kunstwerk staan symbool voor de eerste drie begijnen van waaruit de orde is ontstaan en tonen de drie pijlers van hun liefdewerken: onderwijs, zorg en missiewerk. Lees verder
Zwarte Madonna's
De Zwarte Madonna’s is de volksnaam voor twee gezichtsbepalende woontorens aan de Kempenbaan. De torens hebben afgeschuinde daken waardoor ze, afhankelijk van het standpunt van waarneming steeds een ander beeld opleveren. De Zwarte Madonna’s kwamen gereed in 1998 en zijn ontworpen door Jacq. de Brouwer van Bedaux de Brouwer architecten. Lees verder
Zwijsen
Johannes Zwijsen was van 1832-1854 pastoor van de St Dionysius parochie in Tilburg. In 1842 werd hij tot bisschop gewijd. Hij is oprichter van de congregaties Zusters van Liefde en van de Fraters van Tilburg. Beide congregaties hebben zich voornamelijk ingezet voor het (speciaal) onderwijs. Bij de conclusie van de commissie Deetman, die in 2011 onderzoek deed naar seksueel misbruik binnen de katholieke kerk, kwamen de Fraters van Tilburg zeer negatief in beeld. Lees verder
013
013 is het poppodium van Tilburg vernoemd naar het kengetal van de stad. 013 is bij de opening in 1998 het eerste gebouw in Nederland dat speciaal voor popmuziek ontworpen is. Menig wereldster stond hier al op het podium maar ook lokale helden zoals Krezip en Green Lizzard speelden hier de zaal plat. Lees verder